«Κατηγορούμε τους Αθηναίους ότι προτιμούν να τοποθετούνται παντού οι ανάξιοι και οι φτωχοί και οι άνθρωποι του λαού παρά οι ευγενείς. Μα αυτό δείχνει εξυπνάδα και όχι ανικανότητα επιλογής, γιατί με αυτόν τον τρόπο διατηρούν τη δημοκρατία.
Γιατί όταν οι φτωχοί και οι άνθρωποι του λαού και οι κατώτεροι που καταλαμβάνουν αξιώματα αυξάνονται , ισχυροποιούν τη δημοκρατία.
Ενώ αν αναθέσουν τα αξιώματα στους πλούσιους και τους ευγενείς, αποδυναμώνουν τη δημοκρατία και ισχυροποιούν τους αντιπάλους τους. Γιατί παντού οι ευγενείς είναι αντίθετοι προς τη δημοκρατία.
Τους κατηγορούμε ότι είναι κακοί στη διαχείριση των κοινών , γιατί ο λαός λόγω της φτώχεια του δεν έχει μορφωθεί και δεν έχει καλή αγωγή. Γι αυτό θα έπρεπε να μην έχουν το δικαίωμα να παίρνουν το λόγο και να γίνονται βουλευτές όλοι, αλλά μόνον οι ικανότεροι και οι καλύτεροι. Οι Αθηναίοι όμως και σε αυτό σκέφτονται έξυπνα και δεν παρασύρονται από τα σοφίσματα των ευγενών, και αφήνουν όλους τους πολίτες να μιλούν και να λένε τη γνώμη τους. Γιατί αν ρήτορες και βουλευτές γίνονταν μόνον οι ευγενείς, θα διαχειρίζονταν τα κοινά σύμφωνα με το συμφέρον των ομοίων τους και όχι για το συμφέρον του λαού.
Ενώ τώρα παίρνει το λόγο ο κάθε άνθρωπος του λαού και προσπαθεί να βρει τι συμφέρει τον ίδιο και τους ομοίους του.
Λέμε ότι ένας άνθρωπος του λαού δεν είναι σε θέση να γνωρίζει το συμφέρον του ούτε το συμφέρον του συνόλου.
Αυτοί όμως γνωρίζουν ότι είναι προτιμότερο και περισσότερο ωφέλιμο για τη δημοκρατία να μιλάνε οι φτωχοί και οι αμαθείς , που την αγαπούν, παρά οι ικανοί και οι σοφοί ευγενείς , που τη μισούν.
Προτιμούν να διοικούν οι ίδιοι και ας μην διοικούν τόσο καλά, παρά να αναθέσουν την διοίκηση στους ευγενείς , που που μπορεί να ξέρουν καλύτερα να διοικούν, αλλά θα υποδουλώσουν το λαό.
Αυτό που εμείς ονομάζουμε κακοδιοίκηση , αυτό ακριβώς είναι που δίνει δύναμη στο λαό και τον κάνει ελεύθερο.
Αυτό που εμείς θεωρούμε καλό πολίτευμα, δηλαδή να νομοθετούν οι καλύτεροί μας, να δικάζουν οι ευγενείς τους πολίτες και να σκέφτονται για τα ζητήματα του κράτους οι ευπάτριδες, χωρίς να επιτρέπουν στους παράφρονες ανθρώπους να εκφέρουν τη γνώμη τους και να παίρνουν μέρος στην Εκκλησία του Δήμου, δεν το θέλουν αυτό το καλό πολίτευμα γιατί θα έχαναν την ελευθερία τους.
Κατηγορούμε τους Αθηναίους ότι στις πόλεις που στασιάζουν υποστηρίζουν τους χειρότερους πολίτες, αλλά από την πλευρά τους και σε αυτό σκέφτονται σωστά, γιατί αν υποστήριζαν τους καλύτερους , δεν θα υποστήριζαν τους ομόφρονές τους, επειδή σε καμιά πόλη οι καλοί πολίτες δεν υποστηρίζουν την δημοκρατία.»
Δύο διαφορετικοί κόσμοι δύο διαφορετικές ιδεολογίες δύο αντίθετα πολιτεύματα , δύο διαφορετικοί τρόποι ζωής, οι δυνάμεις της ολιγαρχίας αποφάσισαν να καταλύσουν το λαικό δημοκρατικό καθεστώς της Αθήνας με πόλεμο.
Ο «Πελοποννησιακός πόλεμος» δεν έγινε για την ηγεμονία ανάμεσα στη Σπάρτη και την Αθήνα , αλλά για την κατάλυση της δημοκρατίας. Το μαρτυρεί άμεσα σχεδόν ο ολιγαρχικός του Ξενοφώντα (το παραπάνω απόσπασμα)
που αναφέρεται στα πρώτα χρόνια αυτού του πολέμου. Αναφέρεται ότι πρέπει να αλλάξουν τακτική αν θέλουν να καταλυθεί η δημοκρατία γιατί η προπαγάνδα εναντίον της δεν οδηγεί στην πτώση της αλλά σε ισχυροποίησή της
Η Δημοκρατία του Εφιάλτη
η εξουσία των πολιτών
Χ.Ρήγας
Lefteria 