Το μεταναστευτικό έχει επιστρέψει στο προσκήνιο ως ακόμη ένας μοχλός πίεσης από καθεστωτικά μέσα και τα συμφέροντα που εκπροσωπούν ενάντια στην παραπαίουσα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Ταυτόχρονα, τις τελευταίες μέρες χιλιάδες πρόσφυγες έχουν χάσει την ζωή τους στα αφιλόξενα νερά της Μεσογείου, θύματα της φασιστικής και άκαμπτης Ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής. Εν μέσω μιας από τις σοβαρότερες διεθνείς κρίσεις με χιλιάδες νεκρούς και πρόσφυγες, ως αποτέλεσμα της παρέμβασης της Δύσης σε διάφορες περιοχές της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής, το ελληνικό κράτος ξεπλένεται και ξεπλένει, μέσω δημοσιευμάτων/συνεντεύξεων στον καθεστωτικό τύπο, το διαβλητό σύστημα ασύλου και την ρατσιστική μεταναστευτική του πολιτική.
Τής Μαρίας Πανταζή
Το provo.gr, με την βοήθεια εξωτερικής συνεργάτιδος με βαθειά γνώση του ελληνικού συστήματος ασύλου, κάνει μια ενδοσκόπηση και αποδομεί την λειτουργία της Υπηρεσίας Ασύλου, απαντώντας σε πρόσφατη συνέντευξη της διευθύντριάς του, Μαρίας Σταυροπούλου.
Η Υπηρεσία Ασύλου, που μέχρι πρότινος άνηκε στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, ανατέθηκε με τον σχηματισμό της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στο Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και βρίσκεται υπό την εποπτεία της αναπληρώτριας υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Μια απάντηση στην διευθύντρια της Υπηρεσίας Ασύλου, Μαρία Σταυροπούλου
Διάβασα το καινούριο αφιέρωμα που σας έκανε η εφημερίδα Καθημερινή, κα. Σταυροπούλου. Δεν είναι η πρώτη φορά που η συγκεκριμένη εφημερίδα κάνει αφιερώματα που αφορούν περισσότερο εσάς, παρά την Υπηρεσία Ασύλου, και που σκοπό έχουν την προβολή σας (βλ. εδώ και εδώ). Παραδέχομαι ότι έχετε καλό PR, γι’ αυτό και έχετε μιλήσει ακόμα και στο TEDx, με απερίγραπτο θεατρινισμό και προσπάθεια να πείσετε ότι έχετε ευαισθησίες.
Στην προσπάθειά σας όμως να μας πείτε ότι η νέα Υπηρεσία Ασύλου, της οποίας είστε επικεφαλής, λειτουργεί άψογα (εννοώντας πως αυτό συμβαίνει εξαιτίας σας), λέτε αρκετά ψέματα και αποσιωπάτε πολλά γεγονότα.
Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή. Στην τελευταία σας αγιογραφία στην Καθημερινή, όταν σας ρωτάνε για την αύξηση των μεταναστευτικών ροών, απαντάτε «Σίγουρα ναι [έχουν αυξηθεί]. Πέρυσι τέτοια εποχή ή ακόμα και πριν από έξι μήνες, οι Σύροι δεν ενδιαφέρονταν να ζητήσουν άσυλο στην Ελλάδα, δεν είχαμε δηλαδή την πίεση που βλέπετε σήμερα. Εχουν αρχίσει να εμπιστεύονται το σύστημα λίγο παραπάνω και αυτό φυσικά τραβάει περισσότερους.» Όταν στην επόμενη ερώτηση σας ζητάνε διευκρινίσεις, καθώς η κρίση στη Συρία δεν ξεκίνησε τους τελευταίους έξι μήνες, απαντάτε «Αυτό που έχει αλλάξει είναι ότι οι Σύροι όπως και άλλες κατηγορίες προσφύγων όπως οι Ερυθραίοι, οι Σομαλοί, οι Αφγανοί εμπιστεύονται περισσότερο το σύστημα ασύλου στην Ελλάδα γιατί βλέπουν ότι όντως πολλοί από αυτούς παίρνουν άσυλο. Αυτή τη στιγμή ένας στους δύο αιτούντες άσυλο παίρνει προστασία στην Ελλάδα σε σύγκριση με το παρελθόν που το ποσοστό ήταν μόλις 0,5%».
Οπότε μας λέτε ότι το σύστημα ασύλου είναι τόσο καλό, που αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των ροών των προσφύγων στην Ελλάδα. Ούτε στη Σουηδία να ήμασταν!
Να δούμε όμως λίγο τα πραγματικά στοιχεία. Στα στατιστικά που έχει δημοσιεύσει η ίδια η Υπηρεσία Ασύλου για τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της, από τον Ιούνιο του 2013 έως το Μάιο του 2014, βλέπουμε ότι ακόμα και έναν χρόνο πριν, οι Σύροι αποτελούν την πέμπτη μεγαλύτερη ομάδα αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα. Τι άλλαξε από τότε; Μάλλον η άνοδος του ISIS από το καλοκαίρι του 2014 αύξησε τα ποσοστά προσφύγων από τη Συρία. Όπως άλλωστε μπορεί να δει κανείς από ευρωπαϊκά στατιστικά, από το Μάιο του 2014 και μετά παρατηρείται μεγάλη αύξηση των αιτήσεων ασύλου από Σύρους σε ολόκληρη την Ευρώπη. Άρα για την αύξηση των προσφυγικών ροών προς την Ελλάδα μάλλον δεν ευθύνεται το ελληνικό σύστημα ασύλου, ούτε η εμπιστοσύνη που δήθεν αυτό εμπνέει στους Σύρους, αλλά η κλιμάκωση της κατάστασης στη Συρία. Όσο για τους Αφγανούς, όπως μπορεί να δει κανείς στα δημοσιευμένα στατιστικά της Υπηρεσίας Ασύλου, δεν έχουν κανέναν λόγο να εμπιστεύονται το σύστημα ασύλου στην Ελλάδα, καθώς παρότι αποτελούν την μεγαλύτερη ομάδα αιτούντων άσυλο, δεν φαίνεται να είναι από τις ομάδες στις οποίες χορηγείται καθεστώς διεθνούς προστασίας, παρά τη μακροχρόνια ασταθή κατάσταση ασφαλείας, η οποία συνεχώς επιδεινώνεται, και το γεγονός ότι μεγάλο μέρος της χώρας ελέγχουν οι Ταλιμπάν. Δεν γνωρίζω βάσει ποιων στατιστικών ισχυρίζεστε ότι ένας στους δύο αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα παίρνει καθεστώς διεθνούς προστασίας, αλλά ακόμα και αν ισχύει αυτό, είναι βέβαιο πως η σφοδρή πλειοψηφία των αναγνωρισμένων προσφύγων είναι από τη Συρία.
Εκτός από αυτά όμως, δεν μας λέτε τίποτα για τους υπόλοιπους λόγους για τους οποίους οι αιτούντες άσυλο δεν εμπιστεύονται καθόλου την Υπηρεσία Ασύλου. Δεν μας λέτε τίποτα για το γεγονός ότι οι αιτούντες άσυλο αποθαρρύνονται από το να έχουν μαζί τους δικηγόρο. Δεν μας λέτε τίποτα για τους εξωφρενικούς χρόνους αναμονής, βάσει του συστήματός σας της «τυχαίας επιλογής προσώπων που περιμένουν», που έχει ως αποτέλεσμα να έρχονται άνθρωποι για μήνες, χωρίς να καταφέρουν να επιλεγούν για να καταθέσουν το αίτημά τους. Δεν αναφέρατε ούτε μία από τις (καθιστικές ή μη) διαμαρτυρίες των ανθρώπων αυτών που, έχοντας περάσει τα πάνδεινα για να καταφέρουν να ζήσουν, κατέληξαν σε μία υπηρεσία που δεν τους σέβεται καθόλου. Ούτε μας λέτε για τον άθλιο τρόπο που συμπεριφέρονται οι υπάλληλοι στην υποδοχή (αστυνομικοί και μη) στους αιτούντες άσυλο που περιμένουν στην ουρά, που συχνά τους φωνάζουν πάρα πολύ άσχημα, ενώ οι αστυνομικοί τους απειλούν.
Ποιοι πρόσφυγες εμπιστεύονται την Υπηρεσία Ασύλου; Αυτοί που βρίσκονται σε κράτηση, και για τους οποίους η Υπηρεσία γνωμοδοτεί ότι πρέπει να συνεχιστεί η κράτησή τους ακόμα και πάνω από το 18μηνο, ακόμα και όταν είναι ανήλικοι; Αυτοί που συλλαμβάνονται και κρατούνται παρά το ότι έχουν περιμένει μήνες για να καταθέσουν αίτηση για άσυλο, καθώς δεν κατάφεραν να επιλεγούν και δεν έχουν χαρτιά;
Ένα άλλο παράδειγμα είναι αυτό των Σύρων που διαμαρτύρονταν στο Σύνταγμα και αντιμετώπισαν την χειρότερη συμπεριφορά. Μεταξύ άλλων, τους δόθηκε ένα χαρτί από το υπουργείο που αφ’ ενός τους έλεγε να κάνουν αίτηση για άσυλο στην Ελλάδα διότι δεν έχουν την δυνατότητα αλλιώς να πάρουν ταξιδιωτικά έγγραφα για την Ευρώπη, και, αφ’ ετέρου, ότι δεν υπάρχουν δουλειές για εκείνους διότι η χώρα έχει ήδη πάνω από 1,5 εκατομμύριο ανέργους. Και αυτή η στάση είναι ενδεικτική του τρόπου αντιμετώπισης των προσφύγων από την Υπηρεσία Ασύλου.
Επιπλέον, κα. Σταυροπούλου, αποσιωπάτε μια σειρά από άλλα γεγονότα και πράξεις σας που έχουν ως σκοπό να μην επιτρέψουν στην Υπηρεσία Ασύλου να λειτουργήσει όπως θα έπρεπε, δηλαδή αμερόληπτα. Γίνονται παρεμβάσεις με διάφορους τρόπους στον τρόπο λήψης αποφάσεων τόσο στον πρώτο, όσο και στον δεύτερο βαθμό (βλ. για παράδειγμα εδώ), ώστε να αποτρέπεται η χορήγηση καθεστώτων σε χώρες ή περιπτώσεις που δεν εγκρίνει η Υπηρεσία.
Εκτός αυτού, γίνεται συστηματική προσπάθεια να υποβαθμιστούν οι Επιτροπές Προσφυγών, με τη μείωση των Επιτροπών, την παρέμβαση με το «κόλπο» της συνέντευξης μόνο κατόπιν (ελεγχόμενης από τη Διοίκηση) εισήγησης, και με αποκορύφωμα τον διορισμό τον Σεπτέμβριο του 2014 προέδρων εκτός της διαδικασίας που ορίζεται από τον νόμο, αλλά επιλεγμένων από τον υπουργό. Αυτές οι παρεμβάσεις και οι προβληματικές πρακτικές έχουν καταγραφεί, μεταξύ άλλων, σε πρόσφατες εκθέσεις διεθνών οργανισμών , οι οποίοι συστήνουν στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες να εξακολουθούν να μην επιστρέφουν αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα βάσει του Δουβλίνου ΙΙΙ, καθώς το σύστημα ασύλου στη χώρα δεν θεωρείται ακόμα αξιόπιστο, ούτε θεωρείται ότι παρέχεται προστασία σε όσους την χρειάζονται.
Περαιτέρω, η στάση σας απέναντι στους εργαζομένους στην Υπηρεσία Ασύλου και στην Αρχή Προσφυγών είναι ιδιαιτέρως αυταρχική, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμα και «τιμωρητική». Οι τεράστιες μειώσεις αμοιβών σε όσους εργάζονται με συμβάσεις, αλλά και το γεγονός ότι πολλοί εργαζόμενοι μένουν για μήνες απλήρωτοι, οδήγησαν ορισμένους στο να κάνουν επίσχεση εργασίας, με αποτέλεσμα να τους απειλείτε για καθυστέρηση των πληρωμών τους για το διάστημα της επίσχεσης. Εν γένει, οι συνθήκες εργασίας στην Υπηρεσία Ασύλου και στην Αρχή Προσφυγών είναι μεσαιωνικές, ενώ επιβραβεύονται όσοι ολοκληρώνουν γρήγορα τις υποθέσεις τους, ακόμα και αν υστερούν κατά πολύ σε ποιότητα. Φαίνεται πως ο σκοπός σας είναι η Υπηρεσία να διεκπεραιώνει γρήγορα και επιφανειακά τις αιτήσεις σε πρώτο και δεύτερο βαθμό.
Ενδεικτική είναι, τέλος, η απόλυτη σιωπή σας, αλλά και της Υπηρεσίας Ασύλου, κάθε φορά που γίνεται ένα πολύνεκρο ναυάγιο ανθρώπων που προσπαθούν να εισέλθουν στον ελλαδικό χώρο προκειμένου να ζητήσουν προστασία. Αντ’ αυτού, συνεχίζετε να ψεύδεστε προς πάσα κατεύθυνση, και ειδικά σε άρθρα εφημερίδων, προσποιούμενη ότι διοικείτε (ή μάλλον ότι δημιουργήσατε από το μηδέν) μία άψογη Υπηρεσία Ασύλου.
Lefteria 