Για τον 23χρονο Χουσέιν Ζ. από το Ιράκ, που μένει εδώ και δυόμισι εβδομάδες σε ξενοδοχείο της Λέσβου περιμένοντας με αγωνία την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου που θα κρίνει τη ζωή του, οι δύο πρόσφυγες που πέθαναν μέσα σε λίγες ημέρες στα τέλη Ιανουαρίου στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας ήταν οι μοναδικοί φίλοι του στην Ελλάδα.
Μαζί έκαναν το επικίνδυνο ταξίδι με το σκάφος από την Τουρκία στις 13 Νοεμβρίου, μαζί εγκαταστάθηκαν στη συνέχεια στη σκηνή του Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης, μαζί προσπάθησαν ν’ αντιμετωπίσουν την πυρκαγιά μετά τη φονική έκρηξη φιάλης υγραερίου που κατέστρεψε τα χαρτιά και τα υπάρχοντά τους – αφού πήρε τη ζωή άλλων τριών προσφύγων.
Μαζί αντιμετώπισαν άλλοτε τη βροχή που πλημμύριζε το εσωτερικό της σκηνής κι άλλοτε το διαπεραστικό ψύχος και το χιόνι που την κάλυπτε από πάνω ώς κάτω.
Ωσπου στις 24 Ιανουαρίου, ύστερα από ένα βράδυ που είχαν ξαγρυπνήσει από το κρύο, ο Χουσέιν επέστρεψε το μεσημέρι από ένα πρωινό ραντεβού και πήγε να ξυπνήσει τον φίλο του από την Αίγυπτο, ανακαλύπτοντας πως ήταν νεκρός.
Περισσότερο από ένα μήνα μετά, οι συνθήκες του θανάτου παραμένουν ακόμα αδιευκρίνιστες.
«Τα στρώματα, οι κουβέρτες, όλη η σκηνή ήταν μούσκεμα και έκανε παγωνιά. Αρρώστησε και πέθανε από το κρύο», λέει.
Οι εναπομείναντες φίλοι συνέχισαν να ζουν στην ίδια σκηνή, αφού ελεύθερος χώρος δεν υπήρχε στο υπερπλήρες κέντρο, ούτε φαίνεται να ενδιαφέρθηκε κανείς από τις Αρχές.
Τέσσερις μέρες μετά, στις 28 Ιανουαρίου, πέθανε και ο άλλος φίλος και συγκάτοικος. «Πέθανε από το κρύο και από τον καημό του», λέει ο Χουσέιν και διηγείται μια ιστορία που μοιάζει απίστευτη.
Ο Σύρος ζούσε καιρό στη Γερμανία, όπου είχε άδεια παραμονής, μακριά από την οικογένειά του. Το 17χρονο παιδί του θα ταξίδευε μια συγκεκριμένη ημερομηνία από την Τουρκία στην Ελλάδα, αλλά χάθηκαν τα ίχνη του, και ο πατέρας ήρθε από τη Γερμανία να το ψάξει, ακολουθώντας αντίστροφα τη διαδρομή, φτάνοντας μέχρι την Τουρκία, χωρίς αποτέλεσμα.
Εκεί γνωρίστηκε με τον Χουσέιν και τον Αιγύπτιο και ταξίδεψε μαζί τους πάλι στην Ελλάδα, όπου εγκλωβίστηκε στη Μόρια.
Μετά τον δεύτερο θάνατο, ο Χουσέιν δεν άντεχε στην ιδέα να συνεχίσει να ζει στον ίδιο χώρο και μεταφέρθηκε σε σκηνή μεγάλης χωρητικότητας.
Είχε όμως αρχίσει να νιώθει σκιά του εαυτού του. Μια έκρηξη παγιδευμένου με βόμβα αυτοκινήτου στη Βαγδάτη τού είχε αφήσει δύο σπασίματα στη λεκάνη, που, λόγω της κακοκαιρίας και των συνθηκών, επιδεινώθηκαν στη Μόρια.
Το ίδιο και μια ουρολοίμωξη που είχε εμφανίσει. Αλλά αυτή τη φορά, οι Γιατροί του Κόσμου τού συνέστησαν να δει, εκτός από ορθοπεδικό, και ψυχολόγο.
Τα συμπτώματα
Από τότε που έφυγε από το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης και μένει σε ξενοδοχείο, επιμένουν τα συμπτώματα έντονης ψυχικής επιβάρυνσης. Κοιμάται με δυσκολία και συχνά πετάγεται στον ύπνο του ιδρωμένος και βάζει τις φωνές.
Τη μέρα δεν βγαίνει από το δωμάτιο, φίλους δεν έχει, δεν νιώθει καλά να βρίσκεται μέσα σε κόσμο.
Την κατάστασή του επιβαρύνει πολύ περισσότερο η αναμονή της απόφασης για το άσυλο και ο φόβος μιας ενδεχόμενης απέλασης, της επιστροφής στο σημείο μηδέν.
Ο δικηγόρος του ζήτησε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης για το άσυλο να πάρει η Υπηρεσία Ασύλου υπόψη την επιβαρημένη ψυχική του υγεία και να αναγνωρίσει την ευάλωτη κατάστασή του.
Οσοι πρόσφυγες βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση εξαιρούνται από την εφαρμογή της ελληνοτουρκικής διακήρυξης και μεταφέρονται άμεσα στην ενδοχώρα.
Μετά την οδυνηρή εμπειρία του πολύμηνου εγκλωβισμού, που σημαδεύτηκε με τον πιο τραγικό τρόπο από τον θάνατο των κοντινών του ανθρώπων, ο Χουσέιν έχει ανάγκη από ένα περιβάλλον σχετικής ηρεμίας και προστασίας, για να μπορέσει να επουλώσει τα τραύματά του.
Το ενδεχόμενο απέλασής του στην Τουρκία όχι μόνο ακυρώνει πλήρως κάθε πιθανότητα να νιώσει ασφαλής και ήρεμος, αλλά επιτείνει την αγωνία του και απειλεί να προσθέσει στα τραύματά του άλλο ένα, την πλήρη ματαίωση των προσδοκιών του, με βάση τις οποίες άφησε τη χώρα του και ξεκίνησε το μακρύ και δύσκολο ταξίδι για να βρει προστασία στην Ευρώπη.
Δημήτρης Αγγελίδης – Εφημερίδα των Συντακτών
Lefteria 