Hταν Παρασκευή 17 του Αυγούστου τρείς μέρες πρίν στίς 14 είχε γιορτάσει τα γενέθλια του τα 75χρόνα του.Τού είπαμε πώς θέλουμε να του ετοιμάσουμε αφιέρωμα .Τό χέρι του που έσφυξε γερά το δικό μας ήταν η πιό συγκινητική συγκατάθεση,
Το συζητήσαμε και το ξανασυζητήσαμε,ήθελε να ελένξει τα στοιχεία,ήταν τα περιστατικά που έπρεπε να μας αφηγηθεί όσο του επέτρεπε η υγεία του.Κάποια στιγμή και το υλικό είχε διαμορφωθεί.
Δέν καλύπτουμε βέβαια τη ζωή σας,ένα χεονικό θά ειναι ετούτο το βιβλίο στη πορεία σας στό θέατρο,στό ελληνικό λαϊκό θέατρο,στα χρόνια της εξορίας,…..
Αυτό είναι η ζωή μου μας είπε…..ΑΥΤΟ!!!
Η ευθύνη μας μεγάλη από την πρώτη κιόλας στιγμή,έγινε ακόμα μεγαλύτερη καί θά ήταν δυσβάσταχτη άν δεν γνωρίζαμε ότι η εμπιστοσύνη του μας συνόδευε αλλά γνώριζε επίσης και την αγάπη μας……
Μάνος Κατράκης :επιμέλεια υλικού Κουτσαυτίκης-Κώττη,εκδ.Καστανιώτη
Ο Μάνος Κατράκης (Καστέλι Κισσάμου, 14 Αυγούστου 1908 – 2 Σεπτεμβρίου 1984) ήταν Έλληνας ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου. Στο θέατρο συνεργάστηκε με ιερά τέρατα όπως ο Μυράτ και η Κοτοπούλη κερδίζοντας τον θαυμασμό και των πιο απαιτητικών κριτικών, ενώ μέσω του κινηματογράφου έγινε γνωστός και αγαπητός σε όλους τους Έλληνες.
Ήταν το μικρότερο από τα πέντε παιδιά του εμπόρου Χαράλαμπου Κατράκη και της Ειρήνης. Πριν συμπληρώσει τα 10 του χρόνια η οικογένειά του μετακόμισε στην Αθήνα καθώς οι δουλειές του πατέρα δεν πήγαιναν και τόσο καλά και θεώρησαν πως η πρωτεύουσα θα προσέφερε περισσότερες επαγγελματικές ευκαιρίες από τη Μεγαλόνησο.
Τον μικρό Μάνο γοήτευε το ποδόσφαιρο. Έπαιζε αρχικά στην ομάδα του «Κεραυνού» και μετά στον «Αθηναϊκό». Κάποια στιγμή σε νεαρή ηλικία αναγκάζεται να γίνει ο προστάτης της οικογένειας, καθώς ο πατέρας του λείπει πια συνεχώς και ο μεγαλύτερος αδελφός του Γιάννης είναι ήδη ξενιτεμένος στην Αμερική.
Ο γάμος του τέλειωσε σύντομα και γρήγορα ήρθε ο πόλεμος κι η κατοχή. Συμμετείχε στο μέτωπο και πολέμησε γενναία αλλά δραματικά γεγονότα στιγμάτισαν την τότε ζωή του: ένας δεύτερος γάμος που κι αυτός δεν ορθοπόδησε, ο χαμός κατά τη γέννα των μοναδικών δίδυμων παιδιών του. Το 1943, όταν ανέλαβε Πρόεδρος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών συνέβαλε τα μέγιστα στην ίδρυση του Κρατικού θεάτρου Θεσσαλονίκης.
Το 1951 – 1952 διοργανώνει «ποιητικές απογευματινές» στο θέατρο Μουσούρη. Το 1952 πρωταγωνίστησε στον «Προμηθέα» του Αισχύλου με τον Θυμελικό θίασο του Καρζή σε Δελφούς και Αθήνα, όπου μετά την παράσταση δέχεται την έκφραση συγχαρητηρίων από τους Βασιλείς. Ακολούθως πρωταγωνίστησε στον θίασο της Κοτοπούλη και το 1953οργάνωσε δικό του θίασο. Από το 1954 είναι πρωταγωνιστής του «Θεάτρου Αθηνών» και από το επόμενο έτος του «Εθνικού Λαϊκού Θεάτρου», στο οποίο ανέβαιναν συνεχώς παραστάσεις και με μεγάλη επιτυχία.
Στα 1954 θα γνωρίσει την πιο σημαντική σύντροφο της ζωής του και μετέπειτα σύζυγό του (τρίτη και τελευταία), τη Λίντα Άλμα μετά από μία θεατρική πρεμιέρα. Από κείνη τη μέρα και μετά δε θα τους χωρίσει τίποτα, μονάχα ο θάνατος του μεγάλου ηθοποιού, τριάντα χρόνια αργότερα.
Η επόμενη περίοδος ήταν η πιο λαμπρή για τον Κατράκη, τον καθιέρωσε και τον καταξίωσε ως μεγάλο άνθρωπο της τέχνης στη συνείδηση όλων.
Η φωνή του π.χ. όταν απαγγέλλει το «Άξιον Εστί» του Ελύτη ή το «Πέντε η ώρα που βραδιάζει» από τον Θρήνο για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας του Λόρκα θα μείνει για πάντα καταγεγραμμένη στη μνήμη των Ελλήνων.
Ο Κατράκης εντάχθηκε στο ΕΑΜ και στο ΚΚΕ κατά τη διάρκεια της Κατοχής, και πολέμησε στην Εθνική Αντίσταση. Η πεισματική άρνησή του να υπογράψει «δήλωση μετανοίας και αποκήρυξης των κομμουνιστικών ιδεών» οδήγησε σε διώξεις, βασανιστήρια και εξορία στη Μακρόνησο και τον Άη Στράτη για σχεδόν επτά χρόνια. Η φιλία του και η κοινή πορεία με συναγωνιστές του, όπως ο Γιάννης Ρίτσος, ο Τζαβαλάς Καρούσος και ο Γιάννης Χοντζέας, τον βοήθησαν να αντιμετωπίσει τις δραματικές αυτές στιγμές. Ταυτόχρονα είχε τη δύναμη να εμψυχώνει σύντροφους του στη Μακρόνησο και στον Άη Στράτη.
Όταν πια στις αρχές της δεκαετίας του ’50 επιστρέφει στην Αθήνα οριστικά, το μετεμφυλιακό κλίμα είναι βαρύ. Λίγες πόρτες ανοιχτές, λίγες δουλειές. Αναγκάζεται να εργαστεί ευκαιριακά (στο ραδιόφωνο στην αρχή) αλλά σιγά-σιγά κατορθώνει να πάρει μικρούς ή μεγαλύτερους ρόλους στο θέατρο και στον κινηματογράφο.
επιμέλεια/απόδοση Mkampouraki
Ο διάλογος που διαβάζουμε στην φωτογραφία μεταξύ του αλφαμίτη της Μακρονήσου και του Μάνο Κατράκη, και ο οποίος πραγματοποιήθηκε την ώρα που το ένστολο κάθαρμα βασάνιζε τον εξόριστο κομμουνιστή, αποκαλύπτει το μεγαλείο της συνείδησης του ανθρώπου που κάνει το χρέος του για το λαό του, έχοντας ακλόνητη πίστη στο δίκιο του.
Θα μπορούσαμε να γράψουμε πάρα πολλά γ’ αυτόν τον υπέροχο, στρατευμένο στην υπόθεση της εργατικής τάξης καλλιτέχνη.
Από τότε που πρωτοεμφανίστηκε στο θέατρο, το 1928 και για σχεδόν 50 χρόνια δίδαξε ήθος σεμνότητα, αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο έργο με συγκλονιστικές θεατρικές παρουσίες, παραδίδοντας παράλληλα μαθήματα αγωνιστικότητας, στο Μακρονήσι, τον Αϊ – Στράτη, την Ικαρία.
Αρκούμαστε όμως στα βίντεο που παραθέτουμε. Είναι χαρακτηριστικά για το έργο και την επαναστατική διαδρομή του Μάνου Κατράκη, ενός κομμουνιστή που δίδαξε και «ποίησε» ήθος πάνω στην καθημερινή «σκηνή» του αγώνα.
Lefteria 