Το θέμα της «εθνικής κατάθλιψης» εξαιτίας της οικονομικής κρίσης αλλά και τα πορτραίτα των ανθρώπων που αγωνίζονται για να ξεπεράσουν τα προβλήματα τους ή να βοηθήσουν τους συνανθρώπους τους που έχουν ανάγκη, παρουσιάζει το Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα με το Στέλιο Κούλογλου.
Στον ρόλο του αφηγητή, οι μαθητές της τετάρτης και της έκτης δημοτικού στο 19ο Δημοτικό Σχολείο Νίκαιας που ζωγραφίζουν την κρίση και μιλούν για το πως τη βιώνουν οι ίδιοι και οι γονείς τους.
Ένα συγκλονιστικό βίντεο από κάποιον που έχει ήδη φτιάξει στο σαλόνι του σπιτιού του τη θηλειά για να αυτοκτονήσει αλλά και ιστορίες ανθρώπων που κατάφεραν να ξεπεράσουν την κατάθλιψη ή την στεναχώρια τους, φτιάχνοντας μέχρι και ομάδες γέλιου, συμπληρώνουν ένα ντοκιμαντέρ που, πέρα από τα στερεότυπα της κατάθλιψης, αναδεικνύει και τις νησίδες της ελπίδας.
Ένας στους έξι Έλληνες παρουσιάζει συμπτώματα κατάθλιψης, με αποτέλεσμα από το 2009 μέχρι το 2011 οι αυτοκτονίες να έχουν αυξηθεί κατά 21,4% σημειώνει ο ψυχίατρος Στέλιος Στυλιανίδης, αναλύοντας το φαινόμενο της αύξησης των αυτοκτονιών, καθώς και την πολιτική διάσταση που προσδίδεται σε κάποιες από αυτές.
Το Ελληνικό Κέντρο Ψυχικής Υγείας και Ερευνών προσφέρει τις υπηρεσίες του στο κοινό περισσότερα από 50 χρόνια τώρα. Τελευταία, βλέπει τα τηλεφωνήματα-εκκλήσεις για βοήθεια να αυξάνονται και τις λίστες αναμονής να ξεπερνούν το μήνα. Παρόλη την αυξημένη ζήτηση, όμως, το ΕΚΕΨΥΕ είδε το ένα τρίτο του ανθρωπίνου δυναμικού του να χάνεται μέσα σε μόλις 15 ημέρες.
Η αναδρομή στα δικαιώματα των ψυχικά πασχόντων στη Λέρο και σε άλλα μεγάλα ιδρύματα της εποχής, την οποία κάνει ο ψυχίατρος Βλάσσης Τομαράς, λειτουργεί σαν σήμα κινδύνου για το σήμερα. Τα κέντρα ψυχικής υγείας τα οποία αντικατέστησαν τις μεγάλες μονάδες απειλούνται τώρα με κατάρρευση.
Την ίδια στιγμή, ολοένα και περισσότεροι πολίτες απευθύνονται στο 1034, τη γραμμή για την κατάθλιψη του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής αναφέροντας προβλήματα σχετικά με την οικονομική κρίση. «Τα ποσοστά μείζονος καταθλιπτικού επεισοδίου έχουν αυξηθεί σημαντικά από το 2008», επιβεβαιώνει η Μαρίνα Οικονόμου, ψυχίατρος στην ΕΠΙΨΥ σημειώνοντας ότι η κατάθλιψη δεν κάνει διακρίσεις, επιβάλλοντας μια «γκρίζα δημοκρατικότητα» σε όλους.
Η κατάθλιψη φέρεται να έχει επηρεάσει και τον ελληνικό κινηματογράφο. Ο Γιάννης Ζουμπουλάκης μιλώντας στο φακό του Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα συγκρίνει τις ταινίες πριν την κρίση με αυτές που δημιουργήθηκαν μετά. «Όλα αυτά τα οποία όλοι λίγο πολύ είμαστε τα βλέπουμε και στο σινεμά αυτή την εποχή», εξηγεί.
Ο ήλιος είναι μαύρος γιατί είναι δύσκολος ο καιρός για τον κόσμο πια, λέει η 10χρονη Ζωή, περιγράφοντας τη ζωγραφιά της. Το Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα επισκέφτηκε το 19ο Δημοτικό Σχολείο Νίκαιας, όπου οι μαθητές της τετάρτης και της έκτης δημοτικού ζωγραφίζουν και μιλούν για την κρίση. Οι ζωγραφιές τους αποτυπώνουν τις σκέψεις τους, όσα βλέπουν στην τηλεόραση αλλά δεν τους τα εξηγεί κανείς, καθώς και τις κουβέντες των γονιών τους που ακούνε στο σπίτι.
«Οι βόλτες μας έχουν λιγοστέψει και εγώ δεν ζητάω πια πολλά πράγματα», λέει ο 12χρονος Σωτήρης, o οποίος έχει αντιληφθεί τη δύσκολη οικονομική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η οικογένειά του. «Καλύτερα να πεθάνουμε παρά να ζήσουμε», γράφει η ζωγραφιά του Νικηφόρου, συμμαθητή του.
Το Παράφωνο Jazz Bar λειτουργούσε ανελλιπώς για τριάντα χρόνια. Το 2010, λόγω οικονομικών προβλημάτων ανέστειλε τη λειτουργία του. Η Βηθλεέμ, ιδιοκτήτρια του μπαρ, κλαίει βλέποντας το αγαπημένο της πιάνο να βγαίνει από το κτήριο. Πέρα από το τέλος μιας εποχής, το κλείσιμο του Παράφωνου σήμαινε και οικονομικές δυσκολίες για την ίδια και την οικογένειά της. Αλλά δεν το έβαλε κάτω: αποφάσισε να το ρίξει στο γέλιο, και μάλιστα να κάνει όλο τον κόσμο να γελάσει. Ίδρυσε μια ομάδα γιόγκας γέλιου, η οποία συναντιέται κάθε βδομάδα στη γειτονιά της στα Εξάρχεια. Όλοι έχουν πληγεί από την κρίση. Αλλά γελάνε.
Η Μαριάννα, 26 χρόνια δημόσιος υπάλληλος βλέπει το μισθό της να κόβεται στη μέση. Δεν μπορεί πλέον να αποπληρώσει το δάνειό της, ούτε τους λογαριασμούς. Nιώθει ντροπή και απελπισία. Αλλά δεν χρειάζεται να τα βάψουμε μαύρα, επιμένει. Τουλάχιστον όχι όσο μπορούμε να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο.
Ο Κώστας, είναι συνταξιούχος μηχανικός στα καράβια και πατέρας ενός 8χρονου αγοριού. Η σύνταξή του έχει μειωθεί σε σημείο να του μένουν μόλις 100 ευρώ το μήνα. «Μας έχουνε θάψει ζωντανούς, πώς θα ζήσουμε», αναρωτιέται. Ο ίδιος εκμυστηρεύεται πως έχει σκεφτεί να δώσει τέλος στη ζωή του. «Γιατί να πεθάνω όμως, για τους πολιτικούς;» καταλήγει.
Στα γραφεία της ΕΚΠΟΙΖΩ, η δικηγόρος Λίλα Λιναρδάτου συμβουλεύει τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά για την τακτοποίηση των οφειλών τους. Αλλά, όπως εξηγεί, από κάποιο σημείο και πέρα ένιωθε περισσότερο ψυχολόγος, παρά δικηγόρος, αφού μέλη της οργάνωσης ξεσπούσαν σε κλάματα εξηγώντας την κατάστασή τους. Τέσσερις, μάλιστα, από αυτούς έδωσαν τελικά τέλος στη ζωή τους. Στην οργάνωση αποφάσισαν ότι δεν πάει άλλο, πρέπει να δράσουν άμεσα. Αποφάσισαν την διοργάνωση ομαδικών ψυχοθεραπειών, αλλά και ένα γλέντι, για να γνωριστούν τα μέλη της οργάνωσης καλύτερα. Στο πάρτυ ακόμα και ο κλόουν ήταν υπερχρεωμένος. Αλλά ζει για να κάνει τους άλλους να γελάνε.
Ακόμα, στην τηλεόραση που μας δημιουργεί ενοχές, αναφέρεται η τηλεκριτικός Πόπη Διαμαντάκου. Μιλουν επίσης η ψυχολόγος Αναστασία Λελέκη, η παιδιοψυχίατρος Τζένη Σουμάκη, η υπεύθυνη για τη γραμμή για τις αυτοκτονίες, Ελένη Μπεκιάρη, η υπεύθυνη για τη γραμμή για την κατάθλιψη, Ελένη Λουκή και η δασκάλα των μαθητών του σχολείου, Ελεάνα Ζάρκου.
«Θα ήθελα να ήταν ο κόσμος καλύτερος, να δούλευαν όλοι, να είχανε λεφτά. Θα ήθελα κι εγώ να κάνω κάτι για να γίνει ο κόσμος μας καλύτερος», καταλήγει ο μικρός Νικηφόρος.
Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΛΠΙΔΑΣ.
ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ
Με λένε Νικηφόρο και έχω ζωγραφίσει έναν άντρα και μια γυναίκα που και οι 2 δεν έχουνε λεφτά να αγοράσουνε τα απαραίτητα πράγματα. Έχω δει πάρα πολλούς ανθρώπους στο δρόμο να ζητιανεύουνε, να ψάχνουνε στα σκουπίδια, στα σουπερμάρκετ και σε διάφορα άλλα μαγαζιά γιατί δεν έχουν τα απαραίτητα πράγματα να ζήσουνε, όπως τροφή, λεφτά κι άλλα πράγματα.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ
Έχω ζωγραφίσει κάποιους ανθρώπους άστεγους, άλλους να ζητάνε χρήματα, άλλοι να κοιμούνται στο δρόμο κι άλλοι να ψάχνουν στα σκουπίδια να φάνε.
ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ
Ο μπαμπάς μου είναι οικοδόμος .. αυτές τις μέρες είναι εκεί πέρα, δουλεύει και γυρνάει στις 5 η ώρα. Καμιά φορά δεν τον παίρνουνε στο τηλέφωνο για να πάει. Και τη μαμά μου επίσης το ίδιο
Είναι στενοχωρημένοι εκείνες τις μέρες;
Ναι.
ΕΛΕΝΗ ΛΟΥΚΗ
Γραμμή βοήθειας για την κατάθλιψη, παρακαλώ. Καλησπέρα, ναι. Καταρχάς να σας πω ότι η γραμμή είναι ανώνυμη, έτσι; Μπορούμε να μιλήσουμε εμπιστευτικά γι’ αυτό που σας απασχολεί.
Η γραμμή βοήθειας για την κατάθλιψη είναι μια εμπιστευτική υπηρεσία, ανώνυμη πανελλαδικής εμβέλειας στην οποία μπορεί να καλέσει οποιοσδήποτε νιώθει την ανάγκη να συζητήσει για θέματα ψυχικής υγείας. Στη γραμμή απαντούν επαγγελματίες ψυχικής υγείας με την εποπτεία και την καθοδήγηση ομάδας ψυχιάτρων.
Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι το τελευταίο εξάμηνο παρατηρείται μια αύξηση της τάξεως του 50%, δηλαδή έχουν διπλασιαστεί τα τηλεφωνήματα που γίνονται στη γραμμή και η δική μας προσπάθεια είναι να δει κανείς τα πράγματα πιο αντικειμενικά και με έναν ρεαλισμό και με πιο ψυχραιμία βεβαίως, με έναν πιο ψύχραιμο τρόπο.
O αριθμός των ανθρώπων που ζητούν ψυχολογική υποστήριξη, αυξάνεται συνεχώς. Τα ΜΜΕ κάνουν λόγο για εθνική κατάθλιψη.
ΜΑΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Η κατάθλιψη ξέρετε είναι μια κατάσταση, η οποία στην κλινική της μορφή έχει πάρα πολλούς αιτιολογικούς παράγοντες, βιολογικούς, γενετικούς, παράγοντες προσωπικότητας, είναι αυτοί που παίζουν επίσης πολύ σημαντικό ρόλο αλλά φαίνεται ότι παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο και τα στρεσογόνα γεγονότα ζωής, οι κοινωνικοί και οικονομικοί παράγοντες γενικότερα.
Το Ε.Π.Ι.Ψ.Υ., το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής πραγματοποιεί, από το 2008, συνεχεις έρευνες για τις συναισθηματικές διαταραχές.
ΜΑΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Τα αποτελέσματα των ερευνών αυτών είναι πραγματικά αποκαλυπτικά, φαίνεται ότι τα ποσοστά του μείζονος καταθλιπτικού επεισοδίου, ανάμεσα στο 2008 και στο 2011 έχουν αυξηθεί στατιστικά σημαντικά, πράγμα που δείχνει ότι η οικονομική κρίση φαίνεται να έχει επηρεάσει τον ψυχισμό του Έλληνα.
ΕΛΕΝΗ ΛΟΥΚΗ
Η οικονομική κρίση είναι ένας στρεσογόνος παράγοντας και η αλήθεια είναι ότι τελευταία, το τελευταίο διάστημα όλο και περισσότερα τηλεφωνήματα εμπεριέχουν και το κομμάτι των δυσκολιών που ‘χουν να κάνουν με τα οικονομικά προβλήματα.
ΜΑΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Μέχρι τώρα ξέραμε ότι η κατάθλιψη ήταν ένα θλιβερό προνόμιο των γυναικών. Επίσης, τα χαμηλά κοινωνικοοικονομικά στρώματα είχαν αυξημένες πιθανότητες να αναπτύξουν κατάθλιψη, οι άγαμοι, οι άνεργοι επίσης, είπαμε ότι η ανεργία συσχετίζεται με την κατάθλιψη. Όμως τα ερευνητικά δεδομένα από τις 3 μεγάλες επιδημιολογικές πανελλαδικές έρευνες του Ε.Π.Ι.Ψ.Υ. δείχνουν την εξής ανατροπή: έχουν αυξηθεί σημαντικά τα ποσοστά των ανδρών που εμφανίζουν κατάθλιψη. Ακόμα και αυτοί που εργάζονται ζουν με το άγχος της απόλυσης. @ Ακόμα θίγεται ο παραδοσιακός ρόλος του άντρα που εξακολουθούσε να υπάρχει ακόμη στην ελληνική κοινωνία, ο άντρας είναι υπεύθυνος για τα οικονομικά της οικογένειας.
ΕΛΕΝΗ ΛΟΥΚΗ
«Γραμμή βοήθειας για την κατάθλιψη, παρακαλώ. Γεια σας. Βεβαίως μπορούμε να κουβεντιάσουμε μαζί. Αυτό είναι κάτι που το παρατηρείτε εσείς ή είναι κάτι που το έχετε συζητήσει και με το περιβάλλον σας γενικότερα; Διστάζετε να απευθυνθείτε σε ψυχίατρο.
ΜΑΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Άνθρωποι που μέχρι τώρα είχαν μια πολύ καλή οικονομική κατάσταση, επιχειρηματίες, άνθρωποι που είχαν δουλέψει πολύ για να στήσουν μια επιχείρηση, που έδιναν ταυτόχρονα δουλειά σε άλλους ανθρώπους, κάτω απ’ αυτή τη δίνη της οικονομικής κρίσης μπορεί να έχουν κατακρημνιστεί κυριολεκτικά όλα όσα είχαν χτίσει. Βλέπουμε λοιπόν και άνθρωποι από τις ανώτερες κοινωνικοοικονομικές τάξεις και αυτοί να πλήττονται.
ΕΛΕΝΗ ΛΟΥΚΗ
Τα τηλεφωνήματα που κάνουν αναφορά στην οικονομική κρίση, κυρίως προέρχονται από ανθρώπους που βρίσκονται στην παραγωγική ηλικία και έχουν να κάνουν είτε με την απώλεια εργασίας, είτε με την ανησυχία ότι τα πράγματα δε θα εξελιχθούν καλά, ότι κανείς θα χάσει την εργασία του, δε θα μπορεί να βρει κάποια άλλη θέση εργασίας.
ΜΑΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Οι νέες μορφές κατάθλιψης φαίνεται να προσδίδουν μια γκρίζα θα έλεγα δημοκρατικότητα στη χώρα μας. Φαίνεται ότι η κατάθλιψη δεν κάνει διακρίσεις. Και κανένας μας δεν είναι σήμερα απρόσβλητος και αλώβητος απ’ αυτή τη λαίλαπα, απ’ αυτή τη σύγχρονη επιδημία.
Σκηνή από το “Κλάμα βγήκε από τον παράδεισο”
ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ
Από το 1999 μέχρι το 2010 υπήρξε μια έξαρση ταινιών που χρηματοδοτήθηκαν από μεγάλες εταιρείες ελληνικές και έδειχναν κι αυτές μέσα σε ένα κλίμα αλλιώτικο αν θυμάστε, πιο “όλα πάνε καλά, δεν τρέχει τίποτα”, έβγαζαν μια τέτοια διάθεση.
Σκηνή από το “Κλάμα βγήκε από τον παράδεισο”
Οι ελληνικές κινηματογραφικές ταινίες αποτυπώνουν τις αλλαγές στην ψυχολογία των Ελλήνων.
Σκηνή από το “Tungsten”
ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ
Aπό τότε που ας πούμε άρχισε να φαίνεται ότι δεν πάει καλά το πράγμα, περίπου το 2009, βλέπουμε ότι υπάρχει μια τρομερή έξαρση σκηνοθετών και καινούργιων νέων σκηνοθετών να ασχοληθούν και να μιλήσουν για την κατάσταση που βιώνουμε σήμερα, ο καθένας με τον τρόπο του.
Σκηνή από το “Tungsten”
ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ
To Τungsten για παράδειγμα είναι η πιο χαρακτηριστική ταινία γιατί είναι και η πιο ειλικρινής.
Σκηνή από το “Σούλα Έλα Ξανά”
ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ
Είναι δυνατόν να γυριστεί τώρα μια ταινία σαν το Σούλα Έλα Ξανά και σαν περιεχόμενο; Θα πρέπει να είναι τρελός ο άλλος. Τίποτα δεν πάει καλά, θα κάνουμε το Σούλα έλα ξανά;
Σκηνή από το “Tungsten”
ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ
Βλέπεις λοιπόν ανθρώπους οι οποίοι είναι μελαγχολικοί, μιλούν πολύ με τον εαυτό τους, εκτονώνονται απέναντι στους άλλους, γίνονται άδικοι, τα συμφέροντα, της επιβίωσης κυρίως του ςκάνει λίγο πιο ωμούς από ο,τι ενδεχομένως οι ίδιοι άνθρωποι ήταν λίγο πριν.
Υπάρχει η απαισιοδοξία, η μιζέρια, η στεναχώρια, μια βαθιά πίκρα, μια ανάγκη εκτόνωσης, βίαιης εκτόνωσης, που για μένα είναι το χειρότερο. Όλα αυτά τα οποία όλοι λίγο πολύ είμαστε λίγο έτσι, τα βλέπουμε στο σινεμά αυτή την εποχή.
ΖΩΗ
Στη ζωγραφιά μου έχω ζωγραφίσει μία κοπέλα που την έχουν απολύσει απ’ τη δουλειά της. Είναι σε ένα βράχο σε μία θάλασσα γιατί δίπλα ήταν το σπίτι της. Eπειδή δεν δούλευε δεν είχε πια δουλειά και έφυγε απ’ το σπίτι της. Φοράει ένα φόρεμα μαύρο γιατί είναι στενοχωρημένη και κλαίει γιατί δεν έχει λεφτά ούτε για φάρμακα να πάρει. Ο ήλιος είναι μαύρος γιατί είναι δύσκολος ο καιρός για κείνη, γενικά για τον κόσμο.
Ενας από τους παράγοντες που αυξάνουν το άγχος, συμβάλλοντας στην κατάθλιψη, είναι τα δάνεια. Η Μαριάννα Δεληνταδάκη εργάζεται 26 χρόνια ως δημόσια υπάλληλος. Λόγω των περικοπών στον μισθό της, δεν μπορεί να αποπληρώσει το στεγαστικό δάνειο που είχε πάρει, τις καλές εποχές.
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΔΕΛΗΝΤΑΔΑΚΗ
Έχω ένα γιο, 34 χρονώ, ο γιος μου συμπληρώνει δυόμισι χρόνια άνεργος, σ’ αυτό το διάστημα εγώ δεν μπορώ να τον βοηθήσω διότι ο μισθός μου έχει κατέβει πάνω από 50%, κι όχι 30 και 35 που λένε στην κυβέρνηση, αυτό με δυσκόλεψε πάρα πολύ σαν άνθρωπο. Η ζωή η δική μου όπως και των περισσοτέρων στην Ελλάδα, έχει έρθει τα πάνω κάτω.
Πολλοί καταφευγουν στην οργάνωση ΕΚΠΟΙΖΩ, που τα τελευταια χρονια ασχολειται με την υπερχρεωση
ΛΙΛΑ ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ
Στην Αθηνα ειμαστε σε συστηματικη επαφη με περιπου 5,5 χιλιαδες μελοι υπερχρεωμενα. Εχουμε παραστηματα στην θεσσαλονικη και στην Πατρα οποτε καταλαβαινεις αυτό σημαινει ότι ο αριθμος αυξανετε πολύ σημαντικα και πλεον τα νουμερα δεν μπορουμε να εχουμε αυστηρους υπολογισμους γιατι κάθε μερα αυξανονται.
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΔΕΛΗΝΤΑΔΑΚΗ
Είχα ένα αυτοκίνητο, το πούλησα, πλήρωσα τις τράπεζες χρήματα, πλήρωνα τις κάρτες με το αυτοκίνητο, πάνε και τα λεφτά του αυτοκινήτου, οι μειώσεις ερχόντανε η μία πίσω από την άλλη, σταμάτησα να μπορώ να πληρώνω το δάνειό μου, σταμάτησα τελείως. Αυτό με έκανε να αισθάνομαι ακόμα μεγαλύτερη ντροπή, ακόμα μεγαλύτερη απελπισία. Ντρεπόμουνα που δεν είχα αυτά τα χρήματα, κι ας μην οφειλόταν σε ‘μένα αυτό., αισθανόμουνα κάποιες φορές ότι οφειλότανε σε μένα, ότι μόνο σε μένα συμβαίνει αυτό.
Η κακη ψυχολογική κατάσταση είναι κοινό γνωρισμα πολλών ανθρώπων που καταφεύγουν στην ΕΚΠΟΙΖΩ. Οι δικηγόροι της οργάνωσης βρισκονται με ανθρώπους που δεν έχουν απλώς νομικά προβλήματα.
ΛΙΛΑ ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ
Τα ραντεβου εχουν πολύ εντονη φορτιση συναισθηματικη δεν είναι σπανιο το φαινομενο να βλεπουμε τα μελη μας να ξεσπουν σε κλαματα μπροστα μας, να μην μπορουν να συγκρατηθουν και ακουμε πολύ ετσι δραματικες δηλωσεις όπως για παραδειγμα σκοπευουν να δωσουν τελος στην ζωη τους η στο τηλεφωνο η όταν ερχονται εδώ από τα γραφεια το δηλωνουν ευθεως μπροστα μας.
Στην ΕΚΠΟΙΖΩ αποφάσισαν να ξεκινήσουν ομαδες συζήτησης και ψυχολογικής αλληλουποστήριξης.
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΛΕΛΕΚΗ
Ολοι αυτό λενε, χρωστανε, ότι ντρεπονται ότι χρωστανε, ότι αισθανονται αδυνατουν ότι αδυνατουν να βγαλουν περα ολοι αυτό λενε.
ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΝΑΡΔΟΣ
Πηγαίνουμε κάθε δευτέρα, 2η Τετάρτη του κάθε μήνα. Μία με 2 ώρες μας μιλάει ο ψυχολόγος, λέμε τα
προβλήματά μας, ακούει ο ένας τα προβλήματα του αλλουνού, παίρνει λίγο κουράγιο.
Ο Κώστας Βερνάρδος είναι συνταξουχος ναυτικός. Για λόγους υγείας, πήρε μειωμένη συνταξη.
ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΝΑΡΔΟΣ
Επρεπε να παίρνω και πετρέλαια για τη θέρμανση του σπιτιού και μου φτάνανε, μου περισσεύανε 100 ευρώ
το μήνα για να φάμε 3 άτομα.Έχουμε φτάσει στο χείλος, όχι της καταστροφής, μας έχουνε θάψει ζωντανούς
και μας έχουνε αφήσει ίσα-ίσα να αναπνέουμε από τη μύτη που κι αυτή είναι έτοιμοι να μας τη σκεπάσουμε
τώρα. Πώς θα ζήσουμε;
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΛΕΛΕΚΗ
Επηρεαζονται παρα πολύ ακουγουντας για την οικονομικη κριση από τα Μεσα ΜΑαζικης Ενημερωσης μεταφερουν μια καταθλιπτικη εικονα της κρισης και τωρα και της αισθησης αδιεξοδου αυτό, αυτό , αυτό , το αδιεξοδο μεταφερεται από τα Μεσα Μαζικης Ενημερωσης, οποτε αυτό επηρεαζει παρα πολύ δηλαδη αν δεν υπηρχαν οι ειδησεις θα ηταν διαφορετικα τα πραγματα.
ΕΡΙ
Και πώς νιώθεις εσύ γι’ αυτά που ακούς;
Πολύ στενοχώρια. Στενοχωριέμαι. Λύπη, επειδή η χώρα μας κατάντησε πολύ κάτω, οι πρωθυπουργοί που τα ‘χουν φάει όλα τα λεφτά, πώς θα ζήσουμε.
ΠΟΠΗ ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ
Έτσι κι αλλιώς η τηλεόραση, όχι ως μέσο αλλά το τελετουργικό που χρησιμοποιείται για το τηλεοπτικό θέαμα δημιουργεί έτσι κι αλλιώς ένα αίσθημα ανησυχίας. Δηλαδή δεν είναι διαμορφωμένο για να καθησυχάζει αλλά περισσότερο για να δημιουργεί μια ανησυχία. Απευθύνεται κυρίως στο συναίσθημα και στο ένστικτο του θεατή και καταλαβαίνουμε ότι με αυτή τη μέθοδο επηρεάζει άμεσα τα συναισθήματά του.
ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΝΑΡΔΟΣ
Πρώτα ήμουν με τα ανέκδοτά μου, μέσα στην παρέα των φίλων σε κάποια γιορτή, οπουδήποτε πηγαίναμε ήμουν ο πρώτος που έδινα το κέφι, που έδινα… Τώρα δεν μπορώ να μιλήσω, δεν θέλω, δεν μπορώ να μιλάω. Είμαι αμίλητος, μου λέει η γυναίκα μου, το παιδί, μίλα, πες κάτι. Κάθεσαι, βλέπεις τηλεόραση σαν ένα ρομπότ, κουνάς το κεφάλι σου. Μου έχει κοπεί το χαμόγελο.
ΠΟΠΗ ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ
Όσοι βλέπουν παραπάνω τηλεόραση απ’ όσο ένα όριο υγείας επιτρέπει θεωρώ ότι ούτως ή άλλως έχουν κάποια στοιχεία παθολογίας που η τηλεόραση θα τα διευρύνει, θα τα διογκώσει και θα οδηγηθούν και σε παθολογικές αντιδράσεις. Δηλαδή δεν πιστεύω ότι σ’ έναν υγιή άνθρωπο δημιουργεί η τηλεόραση οποιαδήποτε βλάβη διότι ο ίδιος άνθρωπος, ο υγιής άνθρωπος έχει αντιστάσεις, θα την κλείσει, θα γελάσει, θα το ρίξει στην πλάκα, οτιδήποτε από τις υγιείς αντιδράσεις.
ΜΑΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δεν είναι τίποτα άλλο παρά ο καθρέφτης της κοινωνίας μας. Πολλές φορές όμως πολλά θέματα διογκώνονται, οι διαστάσεις που παίρνουν είναι υπερβολικές με αποτέλεσμα συχνά να οδηγούν το κοινό σε μια μαζική υστερία και σε έναν κοινωνικό πανικό. Και η υστερία και ο πανικός δεν είναι ποτέ καλοί σύμβουλοι για την αντιμετώπιση μιας κατάστασης και ειδικά μιας κατάστασης όπως αυτή που περνάμε σήμερα στη χώρα μας και που είναι μια πολύ σοβαρή κατάσταση.
ΣΩΤΗΡΗΣ
Οι πολιτικοί φταίνε;
Περισσότερο ναι. Φταίμε κι εμείς λίγο.
Εμείς γιατί φταίμε;
Χαλάμε άσκοπα λεφτά μερικές φορές και δεν υπολογίζουμε ότι μετά θα ‘χουμε τέτοιες συνέπειες.
ΠΟΠΗ ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ
Φτάσαμε σε κάποιο σημείο του να αισθανόμαστε ένοχοι, ότι ναι τα φάγαμε, ότι ναι δεν συμπεριφερθήκαμε σωστά, ότι ναι είμαστε σπάταλοι. Όχι λοιπόν ότι δεν υπήρξαν οι σπάταλοι, ότι δεν υπήρξαν εκείνοι που τα ‘φαγαν αλλά ξαφνικά διευρυνόμενη αυτή η λεπτομέρεια της πραγματικότητας μέσα από τα μίντια, ξαφνικά δημιούργησε μια καινούρια πραγματικότητα ότι εμείς είμαστε όλοι μαζί ένοχοι γι’ αυτό.
ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΝΑΡΔΟΣ
Το παιδί μου, δε μ’ ενδιαφέρει για μένα, το παιδί μου, η γυναίκα μου, τι μου φταίνε αυτοί οι ανθρώποι; Το
παιδί μου που έφερα στη ζωή τι μου φταίει; Και νιώθω εγκληματίας που ‘φερα το παιδί σ’ αυτή τη ζωή. Πώς
θα επιζήσει το παιδί μου αύριο- μεθαύριο που δεν υπάρχει ελπίδα;
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΔΕΛΗΝΤΑΔΑΚΗ
Δε νομίζω ότι είχαμε την ευθύνη, νομίζω ότι όσο ευθύνη έχω εγώ που πήγα και πήρα το δάνειο άλλο τόσο
έχει και η τράπεζα που μου το έδωσε. Δηλαδή όσο εγώ δεν ήξερα ότι ο μισθός μου θα μειωθεί τόσο πολύ, η
ζωή θα γίνει τόσο πολύ ακριβή, τα χαράτσια που θα έρθουνε δε θα μπορώ να ανταπεξέλθω άλλο τόσο θα
έπρεπε να το ξέρει η τράπεζα. Για να μην πω ότι η τράπεζα θα έπρεπε να το ξέρει καλύτερα από μένα γιατί
ασχολείται με τα οικονομικά ενώ εγώ δεν έχω ιδέα από οικονομικά. Ήξερα πόσα λεφτά παίρνω και πόσα
μπορούσα να διαθέσω.
ΜΑΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Εγώ θεωρώ ότι οι Έλληνες δουλεύουμε πολύ, δουλεύουμε πολύ και πληρωνόμαστε λίγο. Εγώ δεν υποστηρίζω το ότι είμαστε τεμπέληδες, έχουμε μια τύχη, τον ήλιο και ο ήλιος πάει κόντρα στην κατάθλιψη, δεν πρέπει να νιώθουμε ένοχοι όμως γιατί έχουμε τον ήλιο, καταλάβατε; Μας κάνουν να νιώθουμε ένοχοι που έχουμε τον ήλιο.
ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ
Aυτή η κυρία λέει ότι δεν έχει λεφτά και τι θα κάνει. Αυτός ο άντρας λέει τι ήθελε ο Παπανδρέου και μπήκε στο ευρώ, πού μας κατέντησε. Αυτός έφυγε από τη Βουλή, χόρτασε με τα λεφτά μας και έφυγε, ‘καλύτερα να πεθάνουμε παρά να ζήσουμε’, ‘τα λεφτά μας δεν τα πήρε μόνο ο Παπανδρέου αλλά το ΔΝΤ, η Μέρκελ και ο Σαρκοζί
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ
Πιστεύω πως δεν πρέπει να τα κάνουμε αυτά τα πράγματα. Ξέρω πως η κατάσταση είναι δύσκολη αλλά να μη φτάσουμε και σε αυτό το επίπεδο. Ντάξει να είμαστε χαρούμενοι και να λέμε ‘πιστεύω πως η κατάσταση θ’ αλλάξει’.
ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΝΑΡΔΟΣ
10 μέρες πριν πάρω την άλλη σύνταξη μένω από λεφτά. Πηγαίνω στο φούρνο και λέω: δώσε μου για 4, 5, 6
μέρες 5 φραντζόλες ψωμί να ‘χουμε να τρώμε λίγο ψωμί βουτημένο σε λίγη ζάχαρη. Μου ‘ρθε μία ιδέα να αυτοκτονήσω.
ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ
Μια ευρωπαϊκή έρευνα που έχει μια πολύ μεγάλη εγκυρότητα από το ινστιτούτο ψυχιατρικής του Λονδίνου,
μας λεει ότι 1% αύξηση της ανεργίας δημιουργεί, προκαλεί 0,8% αύξηση αυτοκτονιών. Όσον αφορά την
Ελλάδα με πρόσφατα στοιχεία επιδημιολογικής έρευνας πανελλήνιας μπορούμε να πούμε ένας στου έξι
έλληνες παρουσιάζει μια κάποια ψυχοπαθολογία ενώ ένας στους δώδεκα παρουσιάζει σοβαρή
ψυχοπαθολογία. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι σε απόλυτο αριθμό οι αυτοκτονίες από το 2009 μέχρι το
2011 αυξήθηκαν κατά 21,4%.
ΛΙΛΑ ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ
Είναι 4 ατομα τα οποια ηταν μελη της ΕΚΠΟΙΖΩ τα οποια εδωσαν τελικα τελος στη ζωη τους, εχουμε 4
αυτοκτονιες από τα μελη μας, οποτε καταλαβαινουμε ότι αυτά δεν είναι μονο λογια δυστυχως υπαρχει
προβλημα.
ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΝΑΡΔΟΣ
Κάθε μέρα που περνάει γερνάω κατά ένα χρόνο. Εάν με βλέπατε πριν έξι χρόνια ούτε καν θα με καταλαβαίνατε ότι είμαι εγώ αυτή τη στιγμή και σας μιλάω. Έχω φωτογραφία να δείτε πως ήμουν πριν έξι χρόνια και πως είμαι τώρα. Έχω γεράσει κατά 20 χρόνια.
Πώς θα ζήσουμε; Δεν μπορώ να ζήσω άλλο έτσι μ’ αυτή την κατάσταση. Ο Θεός να αναπαύσει τον 77χρονο
στο Σύνταγμα.
Παρότι η αυξηση των αυτοκτονιών συνδέεται με την οικονομική και κοινωνική κρίση, οι ειδικοί λένε ότι δεν είναι σωστή η πολιτικοποίηση μιας αυτοκτονίας.
ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ
Η αυτοκτονία είναι ένα πολύπλοκο κοινωνικό ατομικό ψυχολογικό φαινόμενο, έχει πολλαπλά αίτια, θα έλεγα λοιπόν ότι οι εύκολες γενικεύσεις θα πρέπει να αποφεύγονται είναι σαφές ότι το κοινό υπόβαθρο της κοινωνικής- οικονομικής κρίσης φτιάχνει το έδαφος για τέτοιου τύπου αυτοκτονικές συμπεριφορές η πραγμάτωση αυτοκτονιών, όμως θα πρέπει αυτή η συζήτηση να εξειδικεύεται κάθε φορά και να μην ρίχνουμε με εύκολο τρόπο το ανάθεμα ότι αυτός αυτοκτόνησε για πολιτικούς λόγους.
ΠΟΠΗ ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ
Δεν είναι πολιτικό γεγονός η αυτοκτονία ούτε μπορεί να χρησιμοποιείται για πολιτικούς λόγους είναι μια ακραία κατάσταση.
Σε περιόδους μεγάλων ιστορικών και κοινωνικών ανατροπών, η ζώη πολλών ανθρώπων ανατρέπεται ριζικά.
ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ
Οι πολίτες των πρώην χωρών του Ανατολικού μπλοκ, μετά την κατάρρευση του τείχους του Βερολίνου και την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού, αισθάνθηκαν κυριολεκτικά μετέωροι, διότι γκρεμίστηκαν σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα τα βασικά, συμβολικά και πραγματικά σημεία αναφοράς που είχαν για την ζωή τους, σε σημείο που στην Λιθουανία υπήρξαν εκείνη την περίοδο, συνέχισαν ένα υψηλότατο ποσοστό, 48 αυτοκτονίες ανά 100.000 κατοίκους.
Σκηνή από την ταινία “It is a wonderful life”.
Το αρχικό σενάριο της περίφημης ταινίας Μια υπέροχη ζωή ειναι εμπνευσμένο από την κράχ του 1929. Διηγείται την περίπτωση ενός επιχειρηματία που φθάνει στα πρόθυρα της αυτοκτονίας.
ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ
Δεν αφαιρείς την ζωή σου έτσι. Και δεν θέλω να το πάω ποιο πέρα αλλά είναι πολύ επιθετικό στα παιδιά σου να αφήνεις ένα σημείωμα και να φεύγεις. Είναι πάρα πολύ επιθετικό. Παρόλο που σέβομαι, όχι τον νεκρό, σέβομαι τον άνθρωπο που κάνει ένα τέτοιο απονενοημένο διάβημα. Τι θα πουν τα παιδιά σου μετά;
KΩΣΤΑΣ ΒΕΡΝΑΡΔΟΣ
Στην κατάσταση αυτή θα έρθουμε πολλοί Έλληνες, ήδη έχουνε έρθει πολλοί Έλληνες. Πολλοί Έλληνες
έχουνε φύγει μ’ αυτό τον τρόπο. Δεν ξέρω τι μου δίνει δύναμη αυτή τη στιγμή και κουράγιο να μην
προχωρήσω σ’ αυτό το πράγμα, το οποίο δε θα λύσει κανένα πρόβλημα.
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΔΕΛΗΝΤΑΔΑΚΗ
Ναι το σκέφτηκα κι εγώ, δηλαδή θεώρησα ότι δε θα τ’ αντέξω να το παλέψω αυτό. Μου φάνηκαν όλα μαύρα
κάποια στιγμή.
KΩΣΤΑΣ ΒΕΡΝΑΡΔΟΣ
Σκέφτηκα όμως το μικρό μου το παιδί, τα μεγάλα μου τα παιδιά γενικά την αξιοπρέπειά μου, το όνομά μου, πώς θα το διακηδεύανε μετά ο κόσμος, τι θα έκανε το παιδί μου χωρίς πατέρα και απέρριψα αυτή τη λύση γιατί είπα «γιατί να πεθάνω; Για τους πολιτικούς;
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΔΕΛΗΝΤΑΔΑΚΗ
Πολύ σημαντικό κομμάτι είναι ναι ο γιος μου. Δε θέλω να, δε θα ήθελα ποτέ να είχε ένα τέτοιο βάρος. Όταν τα ‘κανα όλα αυτά δε φανταζόμουνα ότι θα ‘χαν επιπτώσεις αρνητικές στο γιο μου, νόμιζα ότι θα ‘χαν μόνο θετικές, το έκανα δηλαδή πιστεύοντας ότι κάποια στιγμή θα έχει ένα σπίτι και τώρα βλέπω ότι απλά τον έβαλα σε ένα, σε μια περιπέτεια. Αλλά τον έβαλα εγώ; Ναι μετά όταν το ξανασκέφτηκα, έτσι, ότι δεν τον έβαλα εγώ τελικά. Στην αρχή πίστευα ότι τον έβαλα εγώ όμως.
ΕΛΕΝΗ ΜΠΕΚΙΑΡΗ
Μια από τις πολλές δράσεις της ΚΛΙΜΑΚΑΣ είναι η λειτουργία του 1018, δηλαδή της γραμμής παρέμβασης για την αυτοκτονία, που είναι η μόνη εθνική γραμμή παρέμβασης για το θέμα αυτό. Εμείς πάντα από τα τηλεφωνήματα που δεχόμαστε κι επειδή πάντα τους ρωτάμε, προσπαθούμε να καταλάβουμε πόσο λεπτομερής είναι η σκέψη μέσα στο μυαλό τους, η σκέψη του θανάτου με την αυτοκτονία. Ρωτάμε αν το έχουν σχεδιάσει, πώς το έχουν σχεδιάσει
Ο Κώστας είναι ενας απ αυτους που κατέφυγε στην ΚΛΙΜΑΚΑ. Είπε ότι ετοιμαζόταν να κρεμαστεί- και ότι στο σπίτι του είχε ήδη ετοιμάσει τη θηλειά.
ΆΡΗΣ ΒΙΟΛΑΤΖΗΣ
Μην σκέφτεσαι τώρα τέτοια πράγματα, αυτό που πρέπει να σκέφτεσαι είναι το πως θα βγεις μέσα από όλο αυτό. Κι εμείς θα σε βοηθήσουμε σε αυτό.
Οι ψυχολόγοι της οργάνωσης που ανέλαβαν να τον βοηθήσουν, τον συνόδευσαν σπίτι του.
ΚΩΣΤΑΣ
«Τσακ, βλέπεις; Μόλις το βάλω, κλείνει, τέλος».
ΆΡΗΣ ΒΙΟΛΑΤΖΗΣ
Αυτά τα ξεχνάς. Πάμε σε λύση τώρα. Συνεννοηθήκαμε; Έχουμε δεσμευτεί, εντάξει;
Λοιπόν Κώστα αγόρι μου θέλω να σε χαιρετήσω, να ‘σαι καλά λύσεις υπάρχουν, είμαστε εδώ πέρα τα ‘ χουμε πει, λοιπόν να ‘σαι καλά. Και σε δύο μέρες την Τετάρτη δηλαδή με παίρνεις τηλέφωνο και έρχεσαι επιτόπου εντάξει;
Να ‘σαι καλά αδερφέ. Μην το παίρνεις βαριά. Μπορούσα να ήμουν εγώ τώρα ο Κώστας κι εσύ ο Άρης. Η ζωή έχει πολλά. Μην σκέφτεσαι κοίτα πως ήρθαν τα πράγματα. Μην σκέφτεσαι έτσι. Θα μπορούσαμε να ήμασταν εμείς ο Κώστας κι εσύ από δω. Να ‘σαι καλά. Καλό βράδυ.
Ο Κώστας δεν ακολούθησε την συμβουλή των ψυχιάτρων και έδωσε τέλος στη ζωή του.
ΓΙΑΝΝΗΣ
Μία σφαίρα, η οποία φεύγει από ένα πιστόλι και πάει σ’ έναν πολιτικό που κουβαλάει πολλά χρήματα πάνω του
Και γιατί του αξίζει η σφαίρα, δεν αρκεί να του πάρουνε τα λεφτά;
Ε.. του αξίζει γιατί έχει φέρει την Ελλάδα σε δύσκολη κατάσταση και πρέπει να τιμωρηθεί
ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΡΝΑΡΔΟΣ
Μας έχουνε φέρει κατά τη γνώμη μου, όπως αισθάνομαι εγώ σε μία οργή, σε μία κατάσταση επανάστασης,
να χυθεί αίμα, δεν το εύχομαι, ΔΕΝ το εύχομαι, ο Θεός να βάλει το χέρι του.
ΜΑΡΙΝΑΝΝΑ ΔΕΛΗΝΤΑΔΑΚΗ
Πάρα πολύ οργισμένη είμαι, διότι μας αναγκάσανε σε μεγάλο βαθμό να ζήσουμε μία ζωή και να μας πουν μετά από 10 χρόνια αφού είχαμε χρεωθεί όλοι, ότι ήταν φούσκα η ζωή μου ζούσαμε γιατί ο περισσότερος κόσμος στην Ελλάδα ζούσε μετρημένη ζωή, δε νομίζω ότι ήταν πολλοί αυτοί που ζούσαν με ιδιαίτερη χλιδή ή κάνανε πράγματα, τα οποία ήταν πέρα από τα όρια. Ζούσανε νομίζω μέσα στα όρια.
ΣΩΤΗΡΗΣ
Τι έχεις ζωγραφίσει εκεί;
Εδώ έχω ζωγραφίσει πώς ήτανε η ζωή παλιά και πώς είναι τώρα.
Έχω γράψει από το 2001 ως το 2007 πώς ήτανε, ο κόσμος έβγαινε, χαμογέλαγε, καλοπέρνα, πέρναγε μια χαρά κι από το 2008 μέχρι το 2012 κάθονται όλοι μες στα σπίτια τους, δε βγαίνουνε. Ναι δεν αγοράζουμε πολλά πράγματα όπως παλιά, οι βόλτες μας έχουν λιγοστέψει, αυτά. Δε ζητάμε πολλά πράγματα, δε ζητάω πολλά πράγματα
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΛΕΛΕΚΗ
Εχουμε δυστυχως μαθει, εχουμε διαχρονικα να στηριζομαστε παρα πολύ στα χρηματα. Μαλλον θεωρησαμε, θεωρησαν οι ανθρωποι ότι το χρημα είναι κατι το οποιο θα είναι σταθερο στη ζωη τους, οποτε ξαφνικα ανακαλυψαν ότι το χρημα δεν είναι και αυτό σταθερο και ετσι δημιουργηθηκε ολοι αυτή η ανασφαλεια ότι δεν εχω πουθενα κατι σταθερο ενας πανικος ότι δεν εχω τιποτα, μια αισθηση αδιεξοδου.
ΜΑΡΙΝΑΝΝΑ ΔΕΛΗΝΤΑΔΑΚΗ
Είδα κι εκεί όσες φορές πήγα πολλούς ανθρώπους απελπισμένους όπως εγώ. Ίσως και περισσότερους από μένα , περισσότερο από μένα απελπισμένους να ‘χουν υποστεί κι αυτοί όλο αυτό το σοκ, την απελπισία, την κακή διάθεση, να έχει αλλάξει η ζωή τους και να μη βλέπουνε μπροστά τους, να ελπίζουνε αλλά όταν αρχίσαμε σιγά-σιγά στις συναντήσεις μας να μιλάμε πραγματικά αναθαρρήσαμε όλοι. Είδαμε δηλαδή ότι υπάρχουνε κι άλλοι άνθρωποι γύρω μας και πέρα απ’ το ότι υπάρχουνε ακούγοντας ο ένας τον άλλο είδαμε ότι υπάρχει και ελπίδα. Κι αυτό είναι το πιο σημαντικό.
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΛΕΛΕΚΗ
Ο πονος οταν μοιραζεται γινεται μισος και η χαρα διπλη, λοιπον αυτή είναι η διαδικασια να μοιραστουν, να παρουν στηριξη να βρουν ελπιδα και να βρουν της εσωτερικες δυναμεις που κρυβουμε ολοι οι ανθρωποι μεσα μας.
Η Βηθλεέμ Μπαλτζή είχε ενα τζαζ μπαρ. Το 2100, μετά από 30 χρόνια λιτουργίας, αναγκάστηκε να το κλείσει.
ΒΗΘΛΕΕΜ ΜΠΑΛΤΖΗ
Ο πρωτος καιρος ηταν απεριγραπτος ειχαμε, σαννα ειχαμε κηδεια στο σπιτι μας, επαιρναν και οι μουσικοι τηλεφωνο. Να σκεφτειτε όταν πηγαινα στην γιογκα και καναμε ασκησεις εβαζα τα κλαματα και σε στιγμες που ηταν ασχετες.
Η κυρία Μπαλτζή αποφάσισε να το ριξει στο γέλιο. Και να κάνει όλο το κόσμο να γελάσει.
ΒΗΘΛΕΕΜ ΜΠΑΛΤΖΗ
Είχαμε σκεφτει λοιπον να παμε στο μετρο για να μεταδωσουμε το γελιο αφου το γελιο είναι μεταδοτικο. Λοιπον κατσαμε αρκετες ωρες μπαινοβγαινοντας στα βαγονια. Ήταν από τις πιο τελειες μερες και διαδρομες στην ζωη μου. Μπαινοντας μεσα μια ομαδα 4- 5 ατομων, ένας ξεκινουσε το γελιο και οι αλλοι ακολουθουσαν όταν θελαν, ο κοσμος αντιμετωπιζε στην αρχη, τρελή είναι αυτή, τρελος είναι και τι κανει γιατι γελαει τωρα ξαφνικα. Σιγα σιγα όμως μεταδιδοταν και φευγαμε από το βαγονι και ολοι γελαγανε, δεν το εχω ξαναδει αυτό.
Το ψευτικο γελιο με το αληθινο το σωμα δεν το αναγνωριζει, γιατι όταν γελαμε σαν ασκηση προσποιητα το σωμα θεωρει ότι υπαρχει γελιο και οι ορμονες του γελιου και της ευτυχιας που λεμε της βγαζεο το σωμα, μετα παο λιγο αρχιζεις να γελας πραγμαντικα πια βαθια.
Έχουμε ιδρύσει το club γέλιου Νεάπολης-Εξαρχείων από τις 22 Απριλίου. Συναντιόμαστε εδώ, δηλαδή περιμένω τους γείτονές μου να έρθουν κάθε Σάββατο πίσω από τον Άγιο Νικόλαο 6 η ώρα.
ΓΥΝΑΙΚΑ 1
Να πω ότι γελάω, όχι, με τα γεγονότα τα σημερινά που γίνεται είμαι προβληματισμένη.
ΑΝΤΡΑΣ
Δεν γελάμε γιατί αυτά τα προβλήματα, που δεν υπάρχουν δουλειές, τα παιδιά που είναι άνεργα, γι’ αυτό, το γέλιο φεύγει αν υπάρχουν προβλήματα.
ΒΗΘΛΕΕΜ ΜΠΑΛΤΖΗ
Οπότε οποιοσδήποτε έρχεται σε μία τέτοια συνεδρία και να είναι κουρασμένος, και να μην έχει διάθεση, το μόνο είναι να πειστεί να έρθει και να κάνει αυτό που γίνεται μέσα σε αυτή τη μία ώρα και μετά από λίγο.
Το 2020 λένε η πρώτη αιτία θανάτου θα είναι η κατάθλιψη. Γι’ αυτό καθόμαστε εδώ και περιμένουμε να έρθει κανένας άνθρωπος να γελάσουμε.
ΓΥΝΑΙΚΑ 2
την αρχή είσαι σφιγμένος, ντροπαλός και σιγά σιγά, αυτό νομίζω ότι κάνει η γιόγκα γέλιου, ανοίγει την καρδιά σου, την ψυχή σου, γίνεσαι φίλος με τον διπλανό σου, αφήνεις τον εαυτό σου ελεύθερο, γελάς, ξεχνάς τα προβλήματά σου, δεν τα ξεχνάς, τα αντιμετωπίζεις μάλλον πιο όμορφα.
ΒΗΘΛΕΕΜ ΜΠΑΛΤΖΗ
Το γελιο σε κάθε συνεδρια 10,15,20 ατομα αναλογα αλλοι εχουν δυσκολια να γελασουν, αλλοι λενε ηρθα λιγο να γελασω γιατι δεν εχω γελασει. Όσα λεφτα και να μου δινανε γι αυτό το πραγμα δεν θα ημουν ευχαριστημενοι, χαιρομαι γιατι δινω κατι στον αλλον που εχει κατι.
ΕΛΕΝΗ ΛΟΥΚΗ
Μένετε στο Χαλάνδρι. Δώστε μου ένα λεπτάκι. Λοιπόν, είναι το κέντρο ψυχικής υγείας Χαλανδρίου. Το τηλέφωνο είναι 6015079 και 6016030. Οι υπηρεσίες στα κέντρα ψυχικής υγείας και γενικότερα στις δημόσιες υπηρεσίες ψυχικής υγείας είναι χωρίς κάποια οικονομική χρέωση. Εντάξει; Κι εγώ που καλέσατε. Γεια σας».
Λόγω της οικονομικής κρίσης, πολλοί πολίτες στρέφονται στο δημοσιο. Το ελληνικό κέντρο ψυχικής υγείας και ερευνών προσφέρει πάνω από 50 χρόνια υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης.
ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΓΡΑΒΑΝΗ
Πολύς κόσμος που απευθυνόταν σε ιδιώτες για λόγο οικονομικών προβλημάτων απευθύνονται προφανώς περισσότερο σε κρατικά κέντρα υγείας. Τέτοια περιστατικά υπάρχουν αρκετά.
Ενω αυξάνει η ζήτηση, στις δημόσιες υπηρεσίες γίνονται περικοπές,
ΤΙΜΟΣ ΓΟΝΗΣ
Δεν γίνονται προσλήψεις, οι εργαζόμενοι μένουν απλήρωτοι, αρχίζουν αρκετοί εργαζόμενοι απ’ αυτούς να αναζητούν αλλού εργασία γιατί ακριβώς δεν μπορούν να παραμένουν απλήρωτοι, έτσι; Και από την άλλη η κρίση φέρνει αύξηση της ζήτησης των υπηρεσιών.
Πέρυσι το καλοκαίρι, με την ανακοινωση του μέτρου της εφεδρείας, παράληλα με την μη ανανέωση πολλών συμβάσεων, ο αριθμός του προσωπικου μειώθηκε δραματικά.
ΤΙΜΟΣ ΓΟΝΗΣ
Αποτέλεσμα της μιας και της άλλης διαδικασίας είναι ότι το Σεπτέμβρη του ’11 του Ελληνικό Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής και Ερευνών βρέθηκε με 200 περίπου από πάνω από 300 εργαζόμενους. Έχασε δηλαδή το 30% του ανθρώπινου δυναμικού του σε διάστημα 2 εβδομάδων, 15 ημερών. Με αποτέλεσμα κάποιες υπηρεσίες όχι να καταρρεύσουν, γιατί προσπάθησαν οι εργαζόμενοι και προσπαθούν ακόμα να τις κρατήσουν αλλά ουσιαστικά, επί της ουσίας να υπολειτουργούν.
ΒΛΑΣΣΗΣ ΤΟΜΑΡΑΣ
Μέχρι το ’47, υπήρχαν στα μεγάλα ψυχιατρεία κλουβιά και σιγά-σιγά οι ανεπιθύμητοι, οι μη θεραπευόμενοι ασθενείς, οι πολύ ενοχλητικοί και τα λοιπά στέλνονταν από τα μεγάλα ψυχιατρεία σ’ ένα καινούργιο, το οποίο δεν ήταν ψυχιατρείο, ήταν αποθήκη ουσιαστικά, τη Λέρο.
Σκηνή από την ταινία “Λέρος: η ελευθερία είναι θεραπευτική”
Πριν από 20 χρονια, οι εικόνες από το ψυχιατρείο της Λέρου προκάλεσαν διεθνή κατακραυγή.
ΒΛΑΣΣΗΣ ΤΟΜΑΡΑΣ
Αυτές οι εικόνες έκαναν το γύρο του κόσμου και τότε και το ελληνικό υπουργείο θυμήθηκε ότι υπάρχει η Λέρος και ότι έπρεπε κάτι να γίνει. Τότε, λοιπόν, είπαν ότι «ναι κάτι πρέπει να γίνει αλλά δεν έχουμε λεφτά» και η Ευρωπαϊκή Ένωση τους είπε, μας είπε δηλαδή «ωραία, θα σας δώσουμε εμείς χρήματα. Κι έτσι σταδιακά μέσα σε αρκετά χρόνια εκκενώθηκαν σχεδόν τα μεγάλα ψυχιατρεία μερικά έκλεισαν και ..
στη θέση τους ιδρύθηκαν και λειτουργούν οικοτροφεία, ξενώνες και προστατευμένα, όπως λέγονται διαμερίσματα. Έχουν γίνει σήμερα γύρω στα 400 και φιλοξενούν, εξυπηρετούν περίπου 3.000 τέως τρόφιμους μεγάλων ψυχιατρείων.
Με τις περικοπές, αυτές οι μικρές μονάδες απειλούνται τώρα με κατάρρευση.
ΒΛΑΣΣΗΣ ΤΟΜΑΡΑΣ
Παραβιάζονται διότι όλες αυτές οι στεγαστικές δομές που σας ανέφερα, οικοτροφεία, ξενώνες, διαμερίσματα, που απεκατέστησαν τα άσυλα, από έλλειψη χρημάτων κινδυνεύουν να κλείσουν και δεν μπορούν να εξυπηρετήσουνε τις βασικές ανάγκες. Πρόσφατα μονάδες τέτοιες της Βόρειας Ελλάδας μας είπαν ότι οι προμηθευτές είτε αυτός είναι ο φούρναρης είτε είναι το φαρμακείο και τα λοιπά, σταματούν τις παροχές προς τις, προς τις δομές αυτές τις στεγαστικές διότι είναι απλήρωτοι.
ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ
Γαλλία, Αγγλία, Γερμανία, ακόμα και Ιταλία και Ισπανία που δοκιμάζονται από αυτήν την κρίση, ενισχύουν την θωράκιση του υγειονομικού συστήματος, την πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και της δημόσιας ψυχικής υγείας. Θα έλεγα ότι τραυματίζουμε αποφασιστικά την κοινωνική συνοχή της χώρας.
ΕΛΕΑΝΑ ΖΑΡΚΟΥ
Η συγκεκριμένη τάξη είναι μια τάξη πολύ δημιουργική και έντονα προβληματισμένη με το τι συμβαίνει γύρω της. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν είναι παιδιά και εξακολουθούν και να παίζουν και να είναι πιο ανέμελα αλλά οι προβληματισμοί υπάρχουν,
ΤΖΕΝΗ ΣΟΥΜΑΚΗ
Δηλαδή η κάθε ζωγραφιά του παιδιού ήταν σαν αν διαβάζαμε ολόκληρο το κεφάλαιο από τα δικά μας βιβλία. Δηλαδή αυτό που αισθάνονται τα παιδιά με 5 γραμμές το αποτυπώνουν. ο ζήτημα είναι ποιος μπορεί να το διαβάσει από την άλλη μεριά ώστε να τους δώσει πίσω το μήνυμα ότι καταλαβαίνει τι λένε και για να ανταποκριθεί και στο έμμεσο ερώτημά τους.
Στο 19ο δημοτικο σχολείο Νίκαιας, οι μαθητές δεν είναι τόσο ανέμελοι όπως παλιότερα. Συχνά αναπαράγουν τα ερωτήματα ή την φρασεολογία των μεγάλων.
ΕΛΕΑΝΑ ΖΑΡΚΟΥ
‘Πω πω ήρθε κι άλλο χαράτσι’ ή ‘πόσο έχει πάει αυτό’; πόσο θα πληρώσουμε, πόσο ήρθαν οι λογαριασμοί που αν ανατρέξουμε σε μας παλαιότερα όταν ήμασταν και οι ίδιοι παιδιά ή και σε παλαιότερα χρόνια στους εκπαιδευτικούς δεν υπήρχε ο προβληματισμός παιδιού αν ήρθε κάποιος λογαριασμός ή πώς θα πληρώσουμε, όλο αυτό ήταν μακριά, δηλαδή πραγματικά ήταν παιδιά και ήταν στο δικό τους κόσμο.
ΤΖΕΝΗ ΣΟΥΜΑΚΗ
Η αλήθεια είναι ότι τα παιδιά του σήμερα θα δυσκολευτούν κάπως. και εκεί μπαίνει το ζήτημα των προτύπων διότι από την άλλη μεριά με ποιον θα ταυτιστούν αυτά τα παιδιά; με αυτές τις εικόνες που βλέπουμε στην τηλεόραση που ο ένας κατηγορεί τον άλλον, που η ενοχή μοιράζεται σε όλους, τύπου τα φάγαμε μαζί, με ποια πρότυπα θα ταυτιστούν Δυσκολεύονται τα παιδιά να κατανοήσουν πώς ακριβώς πρέπει να πορευτούν.
Εκτός από τις ζωγραφιές, οι μαθητές τράβηξαν βίντεο και φωτογραφίες από την Αθήνα.
ΕΛΕΝΑ
Όταν ανοίγω κάθε φορά την τηλεόραση πάντα όταν βλέπω ειδήσεις δε θα δω κάτι καλό, δε θα μ’ αρέσει αυτό που θα δω γιατί πάλι θα με φέρνει στο ίδιο θέμα, στην οικονομική κρίση, που ληστεύουν τράπεζες.
ΜΙΧΑΛΗΣ
Είδα διάφορους που ψάχνανε στα σκουπίδια, άλλους που κοιμόντουσαν σε κούτες, σε μία πλατεία είχα δει κάποιους που κοιμόντουσαν και είχα δει και κάποιους άλλους που… ήτανε σε ένα στενό για να πάρουνε ουσίες. Βράδυ πήγαμε πιο πολύ γιατί είχα μάθει για έναν σκηνοθέτη που είχε πεθάνει εκείνες τις μέρες, τον Αγγελόπουλο και για… να του μοιάσω λίγο ‘ντάξει
ΤΖΕΝΗ ΣΟΥΜΑΚΗ
Δεν μπορουμε να επενδυσουμε πουθενα παρα στο ανθρωπινο κεφαλαιο, όλα τα αλλα εχουν καει, αλλα εάν ο καθενας μας ξεικινησει από το σπιτι του να επανατοποθετειται να ξανακουβεντιαζει με τα παιδια του, να τους δινει ένα νοημα, σε αυτή την μαυριλα που υπαρχει, θα ερθει η επομενη γενια που θα μπορεσουμε να ξαναστησουμε πραγματα. Ετσι γινεται παντα η ιστορια επεναλαμβανεται.
ΛΙΝΟΣ
Υπάρχουν 3 ερωτευμένες μαζί μου: θανατηφόρα ερωτευμένες. Με θέλουν ετρελά. Η μια μου τηλεφωνάει κάθε πρωί 09,15. Αυτή είναι πολύ ερωτευμένη. Την λένε eurobank. Αυτή με θέλει πιο πολύ από όλες. Η άλλη που λιώνει, ταξιδεύει και στο εξωτερικό, αλλά δεν τη θέλω ούτε αυτή είναι η Citibank. Αυτή με θέλει κατά τις 12.10 . η τελευταία που με θέλει δεν με θέλει, είναι δημόσιος υπάλληλος. Μου κάνουνε γύρω στα 60 τηλέφωνα την ημέρα. Έκατσα μια μέρα και τους είπα κορίτσια κοιτάξτε να δείτε, είστε αξιολύπητες. Έχετε χάσει κάθε αξιοπρέπεια.
ΛΙΛΑ ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ
διοεργανώσαμε και ένα γλέντι, είναι το πρώτο ας πούμε πάρτυ για υπερχρεωμένους με σκοπό να γνωριστούν καλύτερα τα μέλη μας με εμάς φυσικά και ει δυνατόν να ξεφύγουνε από την γκρίζα καθημερινότητα με την υπερχρέωση, τα οικονομικά προβλήματα και όλα που ατό συνεπάγεται.
Και είμαστε εδώ για να δημιουργήσουμε μια καλή ατμόσφαιρα, να χορέψουμε, να φάμε και να γνωριστούμε καλύτερα.
Ο ίδιος ο κλοουν είναι υπερχρεωμένος, που υπεφερε από καταθλιψη
ΛΙΝΟΣ
Παρότι είμαι κι εγώ υπερχρεωμένος, αυτό το έχω ξεπεράσει, κυνηγάω τη χαρά, κυνηγάω την ευτυχία, τα αστεία, μ αρέσει να κάνω τους άλλους να γελούν, ζούμε εμείς οι ανιματέρ και οι κωμικοί κάνοντας τους άλλους να γελούν.
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΔΕΛΗΝΤΑΔΑΚΗ
Στο σπίτι πέρα από το γιο μουασχολούμαι με το σκύλο μου (γελάει) τον οποίο αγαπάω και με κάνει να ξεχνιέμαι. Λειτουργεί αστεία για μένα και με κάνει να γελάω. ..
ΛΙΝΟΣ
Σε τελική ανάλυση, η μιζέρια και η κατάθλιψη δεν σε βγάζει αό τα χρέη. Δεν σε βγάζει από την πτώχευση. Πάντα η αισιοδοξία , πάντα το χιούμορ, πάντα η διάθεση για ζωή είναι καλύτερα για να αντιμετωπίσεις το οτιδήποτε. Αντι να κλαίγεσαι, να καταριέσαι.. και σαν υπερβολικός λαός που είμαστε περνάμε πολύ εύκολα από το ένα στο άλλο.
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΛΕΛΕΚΗ
Δεν το βαζουμε κατω, τιποοτα δεν τελειωνει, η ζωη συνεχιζεται και οσο υπαρχουν ανθρωποι και υπαρχει η αλληλεγγυει ο ενας δηλαδη νοιαζεται για τον αλλον και φροντιζει για τον αλλον αυτό που κανουμε εδώ στις ομαδες όλα λυνονται, για όλα υπαρχει διεξοδος αυτό.
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΔΕΛΗΝΤΑΔΑΚΗ
Δηλαδή ότι δε χρειάζεται να τα βάψουμε μαύρα και να περιμένουμε πότε θα τελειώσουν όλα αλλά μπορεί να αλληλοστηριχθούμε όλοι μας, να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο, όχι μόνο στην ομάδα, γενικότερα, γιατί πιστεύω ότι ο εθελοντισμός θα βοηθήσει αυτή τη φάση που ο κόσμος δυσκολεύεται … γιατί πιστεύω ότι υπάρχουν άνθρωποι σε πολλή άσχημη κατάσταση που τους λείπουνε βασικά είδη. Εγώ ακόμα έχω πιέσει -??τα πράγματα για να μη μας λείπουνε βασικά είδη στο σπίτι. Ή μάλλον δεν πληρώνω λογαριασμούς για να.. γιατί πιστεύω αν σταματήσουμε να τρώμε δε θα μπορέσουμε να παλεύουμε κιόλας. Αλλά μέχρι εκεί.
ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ
Στενοχωριέμαι που τους βλέπω έτσι, ότι είναι λυπημένοι, άμα είχαν καμιά καλύτερη δουλειά δε θα ήμουν στενοχωρημένος. Και θέλω, θα ήθελα να ήταν ο κόσμος καλύτερος, να δούλευαν όλοι, να είχανε λεφτά. Όπως δείχνει και η τηλεόραση στον κόσμο ότι μερικοί άνθρωποι θέλουν να κάνουν τον κόσμο καλύτερο, έτσι κι εγώ επίσης, θέλω να κάνω κάτι που να γίνει ο κόσμος καλύτερος
Lefteria 